XXI ғасырдың үздік футбол бапкерлері: олардың философиясы мен тактикасы

, 17.01.2025

Футбол – бұл тек ойын ғана емес, сонымен қатар тактика, стратегия және психологиялық дайындықтың үйлесімі. XXI ғасырда футбол бапкерлерінің рөлі айтарлықтай өзгерді, олардың философиясы мен тактикалық тәсілдері ойынның даму бағытын айқындайтын негізгі факторға айналды. Бұл мақалада қазіргі заманның ең ықпалды футбол бапкерлерінің тактикалық шешімдері мен философиялық көзқарастары талданады.

Пеп Гвардиола: допты бақылау және позициялық ойын

Пеп Гвардиола – қазіргі заманның ең озық тактикаларының бірін жасаған бапкер. Оның философиясының негізінде «позициялық ойын» (positional play) жатыр, бұл ойыншылардың алаңдағы дұрыс орналасуы мен допты үнемі бақылауда ұстауға бағытталған стратегия.

Гвардиоланың негізгі тактикалық ерекшеліктері:

• Қысқа пастар мен жоғары бақылау. Оның командалары, әсіресе «Барселона», «Бавария» және «Манчестер Сити», допты ұзақ уақыт бақылауда ұстау арқылы қарсыласты шаршатады.
• Жылдам прессинг және кері контрпрессинг. Допты жоғалтқан бойда оны жылдам қайтарып алу жүйесі іске қосылады.
• Футболшылардың әмбебаптығы. Гвардиоланың жүйесінде ойыншылар бірнеше позицияда ойнай алады, бұл қарсыласқа бейімделуге мүмкіндік береді.

Юрген Клопп: Gegenpressing және жоғары қарқын

Юрген Клопп – шабуылдау философиясының шебері. Оның Gegenpressing (қарсы прессинг) жүйесі қазіргі футболда ең агрессивті тактикалық тәсілдердің бірі болып саналады.

Клопптың тактикалық ерекшеліктері:

• Жоғары қарқынды ойын. Оның «Ливерпулі» алаңның кез келген нүктесінде жылдамдықпен ерекшеленеді.
• Қарсыласты қысымға алу. Команда допты жоғалтқан сәтте қарсыласты бірден қысымға алады.
• Вертикалды футбол. «Ливерпульдің» шабуылдары көбінесе бірден қақпаға бағытталады, яғни пастардың көпшілігі алға ойнайды.

Клопптың бұл тәсілі оның командаларын еуропалық футболдың алдыңғы қатарынан көруге мүмкіндік берді.

Карло Анчелотти: бейімделгіштік және тәжірибе

Карло Анчелотти – көпжылдық тәжірибесі бар әмбебап бапкер. Ол командасының ойын стилін қарсыласқа қарай өзгерте алатын сирек мамандардың бірі.

Анчелоттидің тактикалық ерекшеліктері:

• Теңдестірілген ойын. Оның командалары шабуыл мен қорғаныс арасында тамаша баланс сақтайды.
• Тәжірибелі ойыншыларға сенім арту. Ол командадағы көшбасшылардың қабілеттерін барынша пайдалануға тырысады.
• Гибридті тактика. Анчелотти әр матчта түрлі тактикалық схемаларды қолданады.

Оның «Реал Мадридімен» 2022 жылы Чемпиондар Лигасын жеңуі осы әдістің тиімділігін дәлелдейді.

Диего Симеоне: қорғанысқа негізделген агрессивті стиль

Диего Симеоне – «атлетизм» мен тактикалық тәртіптің шебері. Ол өзінің «Атлетико Мадрид» клубында ерекше қорғаныс жүйесін жасады, бұл оны Еуропадағы ең мықты тактик мамандарының біріне айналдырды.

Симеоне тактикасының негізгі аспектілері:

• Төмен блоктағы тығыз қорғаныс. Оның командалары кеңістікті барынша азайтып, қарсыластың шабуылына мүмкіндік бермейді.
• Жылдам қарсы шабуылдар. «Атлетико» қорғаныста отырып, күтпеген жерден қауіпті шабуылдарға шығады.
• Физикалық дайындық. Оның жүйесінде ойыншылар жоғары деңгейдегі физикалық формада болуы тиіс.

Бұл тәсіл арқылы «Атлетико» бірнеше рет Испания чемпионы атанды және Чемпиондар Лигасының финалдарына жетті.

Томас Тухель: тактикалық икемділік пен инновация

Томас Тухель – ойыншыларды түрлі тактикалық схемаларда пайдаланатын инновациялық бапкер.

Тухельдің тактикалық ерекшеліктері:

• 3-4-3 және 4-3-3 жүйелерін үйлестіру. Ол жағдайға байланысты схема өзгертіп, ойыншыларға икемділік береді.
• Жоғары прессинг және жылдам шабуылдар. Оның «Челси» клубымен Чемпиондар Лигасын жеңуі осы тәсілдің тиімділігін көрсетті.
• Қысқа комбинациялар мен позициялық өзгерістер. Ол ойыншылардың алаңда еркін қозғалуын қамтамасыз етеді.

Тухельдің жүйесі қазіргі заманғы футболға жаңа серпін берді.

Футбол бапкерлерінің тактикаларын салыстыру кестесі

Қорытынды

XXI ғасырдың футболы тактикалық күрделілігімен және жылдам өзгерістерге бейімделуімен ерекшеленеді. Гвардиола, Клопп, Анчелотти, Симеоне және Тухель сияқты бапкерлер әртүрлі философиялар мен тәсілдер арқылы футболдың даму бағытын анықтап келеді. Олардың тактикалық жаңашылдығы қазіргі заманғы футболды жаңа деңгейге көтерді.